Wat varkenshouders moeten weten over het Circovirus en hoe een gerichte aanpak het verschil maakt

Het Porcine Circovirus type 2 of kortweg Circovirus of PCV2 komt wereldwijd voor in de varkenspopulatie en wordt in bijna alle varkensbedrijven aangetroffen. Het Circovirus behoort tot de belangrijkste virussen bij varkens en wordt geassocieerd met diverse ziektebeelden bij gespeende biggen en vleesvarkens.

Het Circovirus:

Richt zich op het immuunsysteem van het varken, waardoor het vatbaarder wordt voor andere ziekteverwekkers.
Veroorzaakt het meeste schade door interactie met andere ziekteverwekkers.
Cirovirus infecties kunnen ook optreden zonder zichtbare symptomen (subklinisch).
Circovirus infecties kunnen aanzienlijke economische gevolgen hebben door verminderde prestaties.

Het Circovirus past zich voortdurend aan

Het circovirus ondergaat voortdurend genetische veranderingen. Hierdoor circuleren er verschillende varianten van het circovirus, zogenaamde PCV2 genotypes, in de varkensstapel. Het PCV2a, PCV2b en PCV2d genotype zijn de meest relevante.

De beschikbare PCV2 vaccins bieden kruisbescherming tegen de verschillende PCV2 genotypes. Toch is uit wetenschappelijke studies gebleken dat een vaccin op basis van een PCV2d genotype een betere bescherming biedt tegen een PCV2d infectie dan een vaccin op basis van een PCV2a genotype. 1,2

Het voorkomen van subklinische infecties zonder zichtbare symptomen maakt het moeilijk om de infectiedruk en het succes van preventiemaatregelen zoals vaccinatie te beoordelen.

Maak de longgezondheid inzichtelijk en voorkom verliezen met het Ceva Lung Program.

Het Circovirus, Mycoplasma en andere ziekteverwekkers tasten de luchtwegen van uw varkens aan. Meer dan 300.000 longen van meer dan 500 varkensbedrijven zijn al geëvalueerd in het slachthuis met behulp van een wetenschappelijk erkende, gestandaardiseerde procedure. Dit levert objectieve gegevens op basis waarvan men gerichte beslissingen kan nemen voor het verbeteren van de longgezondheid.

Meer weten of deelnemen?

Lees meer

De klassieke symptomen van een Circovirus infectie: vaak niet meer aanwezig

De typische maar, sinds de beschikbaarheid van vaccins, minder vaak voorkomende klinische symptomen:

Wegkwijnen (PMWS)

Gewichtsverlies
Wegkwijnen
Ruw haar, bleke huid
Vergrote lymfeklieren

Luchtwegproblemen

Hoest
Longontsteking
Moeilijke ademhaling

Maagdarmproblemen

Diarree
Darmontsteking

Porcine Dermatitis en Nefropathie Syndroom (PDNS)

Rode tot paarse huidletsels, vnl. op buik en poten
Nierontsteking

Vruchtbaarheidsproblemen

Abortus in late dracht
Doodgeboren of zwakke biggen
Mummies

Momenteel het grootste gevaar: infecties zonder zichtbare symptomen

Subklinische circo-infecties komen vandaag het meest voor en kunnen een aanzienlijke impact hebben op de gezondheid en productiviteit van varkens.

De belangrijkste effecten zijn:

Groeivertraging
Verhoogde voederconversie
Verminderde uniformiteit
Verhoogde medicatiekosten
Verminderde werkzaamheid van vaccins ³
Verhoogde gevoeligheid voor andere infecties

De economische gevolgen zijn meetbaar

Een Britse studie becijferde een verlies van £ 8,10 of € 9,56* voor elk afgeleverd slachtvarken met subklinische circo. ⁴

Voor een bedrijf met 1000 zeugen, 30 afgeleverde slachtvarkens per zeug per jaar en 10% varkens met subklinische circo betekent dit een verlies van € 28.680 per jaar.

Het circovirus verandert!

PCV2d is momenteel het meest voorkomende genotype in Europese varkensbedrijven. Ook in bedrijven met klinische problemen ten gevolge van een PCV2 infectie wordt PCV2d vaak aangetroffen. ^5,6,7

Omdat PCV2d zich efficiënter kan binden aan de doelcellen van het immuunsysteem en daardoor meer immuuncellen kan infecteren, leidt dit tot een grotere vermeerdering van het virus en dus tot een hogere hoeveelheid PCV2d virus dan bij de genotypes PCV2a en PCV2b het geval is. ^8,9

Het belang van PCV2d bij PCV2-gerelateerde klinische problemen wordt bevestigd in de resultaten van wetenschappelijke studies. ^6,7

Raadpleeg uw dierenarts om samen met u de beste oplossing voor uw bedrijf te bepalen.

Het stalklimaat en management als sturende parameters

Naast vaccinatie kunnen varkenshouders ook het stalklimaat en management optimaliseren om de luchtweggezondheid van hun varkens te verbeteren.

Een te hoog gehalte aan fijnstof in de stallucht kan de luchtwegen irriteren. Het is cruciaal om het niveau aan fijnstof laag te houden.
Concentraties aan schadelijke gassen zoals ammoniak moeten zo laag mogelijk worden gehouden, door goede ventilatie en regelmatige reiniging.
Ook de luchtvochtigheid speelt een rol: 50-80% is ideaal.
Temperatuurschommelingen en tocht veroorzaken stress. Deze moeten worden vermeden.
Het infectierisico kan verder worden verminderd door een strikte scheiding van leeftijdsgroepen en het volgen van all-in/all-out procedures.
De hokbezetting speelt ook een rol: een te hoge bezettingsdichtheid heeft een negatieve invloed op de luchtkwaliteit en daarmee op de gezondheid van de dieren.

AdobeStock_55441729[40]-1

Hoe gaat het met de longgezondheid van uw varkens?

Door een longonderzoek met het Ceva Lung Program komt u meer te weten over de longgezondheid van uw varkens en leert u hoe de longgezondheid op uw bedrijf zich verhoudt tot deze op andere bedrijven.
Het Ceva Lung Program is een service die aangeboden wordt aan dierenartsen en varkenshouders. Het programma is specifiek ontworpen om de longgezondheid van uw varkens op een gestandaardiseerde manier te beoordelen.

Na afloop van het onderzoek ontvangt u een rapport met de resultaten. In het rapport vindt u ook een anonieme benchmarking met andere bedrijven. Indien nodig worden adviezen geformuleerd om de longgezondheid te verbeteren.

Met herhaalde onderzoeken kan men de ontwikkelingen in de loop van de tijd opvolgen en de effectiviteit van preventieve maatregelen, zoals vaccinaties, evalueren.

Longonderzoek

^{1. Fano et al. Proceedings AASV Annual Meeting, 2022.}
^{2. Kroeger et al. Proceedings AASV Annual Meeting, 2025.}
^{3. Chae (2016). The Veterinary Journal 212: 1–6.}
^{4. Alarcon et al. (2013). Preventive Veterinary Medicine 110: 88– 102.}
^{5. Sibila et al. (2021). Pathogens 10, 1016.}
^{6. Bonckaert et al. (2019). Proceedings of the 11h ESPHM conference, Utrecht.}
^{7. De Jonghe et al. (2025). Proceedings of the 16h ESPHM conference, Bern.}
^{8. Wei et al., Virus Evolution, Volume 5, Issue 2, July 2019, vez026}
^{9. Ouyang et al. Microbiol Spectr. 2023 Jan 31;11(2):e0380522}