Circovirus, een veranderlijk virus dat de immuniteit verzwakt

Het Porcine Circovirus type 2 of kortweg Circovirus of PCV2 komt wereldwijd voor in de varkenspopulatie en wordt in bijna alle varkensbedrijven aangetroffen. Het Circovirus behoort tot de belangrijkste virussen bij varkens en wordt geassocieerd met diverse ziektebeelden bij gespeende biggen en vleesvarkens.

Het Circovirus:

  • Richt zich op het immuunsysteem van het varken, waardoor het vatbaarder wordt voor andere ziekteverwekkers.
  • Veroorzaakt het meeste schade door interactie met andere ziekteverwekkers.
  • Cirovirus infecties kunnen ook optreden zonder zichtbare symptomen (subklinisch).
  • Circovirus infecties kunnen aanzienlijke economische gevolgen hebben door verminderde prestaties.
HoestendeBiggen
Visual_PCV2virus

Het circovirus ondergaat voortdurend genetische veranderingen. Hierdoor circuleren er verschillende varianten van het circovirus, zogenaamde PCV2 genotypes, in de varkensstapel. Het PCV2a, PCV2b en PCV2d genotype zijn de meest relevante.

De beschikbare PCV2 vaccins bieden kruisbescherming tegen de verschillende PCV2 genotypes. Toch is uit wetenschappelijke studies gebleken dat een vaccin op basis van een PCV2d genotype een betere bescherming biedt tegen een PCV2d infectie dan een vaccin op basis van een PCV2a genotype. 1,2

Het voorkomen van subklinische infecties zonder zichtbare symptomen maakt het moeilijk om de infectiedruk en het succes van preventiemaatregelen zoals vaccinatie te beoordelen.

Wegkwijnen (PMWS)

Wegkwijnen (PMWS)

  • Gewichtsverlies
  • Wegkwijnen
  • Ruw haar, bleke huid
  • Vergrote lymfeklieren
Luchtwegproblemen

Luchtwegproblemen

  • Hoest
  • Longontsteking
  • Moeilijke ademhaling
Maagdarmproblemen

Maagdarmproblemen

  • Diarree
  • Darmontsteking
Porcine Dermatitis en Nefropathie Syndroom (PDNS)

Porcine Dermatitis en Nefropathie Syndroom (PDNS)

  • Rode tot paarse huidletsels, vnl. op buik en poten
  • Nierontsteking
Vruchtbaarheidsproblemen

Vruchtbaarheidsproblemen

  • Abortus in late dracht
  • Doodgeboren of zwakke biggen
  • Mummies

Subklinische circo-infecties komen vandaag het meest voor en kunnen een aanzienlijke impact hebben op de gezondheid en productiviteit van varkens.De belangrijkste effecten zijn:

  • Groeivertraging
  • Verhoogde voederconversie
  • Verminderde uniformiteit
  • Verhoogde medicatiekosten
  • Verminderde werkzaamheid van vaccins 3
  • Verhoogde gevoeligheid voor andere infecties
HetGrootsteGevaar

Een Britse studie becijferde een verlies van £ 8,10 of € 9,56* voor elk afgeleverd slachtvarken met subklinische circo. 4

Voor een bedrijf met 1000 zeugen, 30 afgeleverde slachtvarkens per zeug per jaar en 10% varkens met subklinische circo betekent dit een verlies van € 28.680 per jaar.

PCV2d is momenteel het meest voorkomende genotype in Europese varkensbedrijven. Ook in bedrijven met klinische problemen ten gevolge van een PCV2 infectie wordt PCV2d vaak aangetroffen. 5,6,7

Omdat PCV2d zich efficiënter kan binden aan de doelcellen van het immuunsysteem en daardoor meer immuuncellen kan infecteren, leidt dit tot een grotere vermeerdering van het virus en dus tot een hogere hoeveelheid PCV2d virus dan bij de genotypes PCV2a en PCV2b het geval is. 8,9

Het belang van PCV2d bij PCV2-gerelateerde klinische problemen wordt bevestigd in de resultaten van wetenschappelijke studies. 6,7

De beschikbare PCV2 vaccins bieden kruisbescherming tegen de verschillende PCV2 genotypes. Toch is uit wetenschappelijke studies gebleken dat een vaccin op basis van een PCV2d genotype een betere bescherming biedt tegen een PCV2d infectie dan een vaccin op basis van een PCV2a genotype. 1,2

Raadpleeg uw dierenarts om samen met u de beste oplossing voor uw bedrijf te bepalen.

PCV2d werd aangetroffen in weefselmonsters bij meer dan 80% van de 54 onderzochte varkensbedrijven waarvan de varkens PCV2-geassocieerde klinische symptomen vertoonden. 6

Longmonsters van slachtvarkens met longontsteking van 61 onderzochte varkensbedrijven waren voor meer dan 69% PCV2d-positief. 7

Naast vaccinatie kunnen varkenshouders ook het stalklimaat en management optimaliseren om de luchtweggezondheid van hun varkens te verbeteren.

  • Een te hoog gehalte aan fijnstof in de stallucht kan de luchtwegen irriteren. Het is cruciaal om het niveau aan fijnstof laag te houden.
  • Concentraties aan schadelijke gassen zoals ammoniak moeten zo laag mogelijk worden gehouden, door goede ventilatie en regelmatige reiniging.
  • Ook de luchtvochtigheid speelt een rol: 50-80% is ideaal.
  • Temperatuurschommelingen en tocht veroorzaken stress. Deze moeten worden vermeden.
  • Het infectierisico kan verder worden verminderd door een strikte scheiding van leeftijdsgroepen en het volgen van all-in/all-out procedures. 
  • De hokbezetting speelt ook een rol: een te hoge bezettingsdichtheid heeft een negatieve invloed op de luchtkwaliteit en daarmee op de gezondheid van de dieren.

AdobeStock_55441729[40]-1

Door een longonderzoek met het Ceva Lung Program komt u meer te weten over de longgezondheid van uw varkens en leert u hoe de longgezondheid op uw bedrijf zich verhoudt tot deze op andere bedrijven. 
Het Ceva Lung Program is een service die aangeboden wordt aan dierenartsen en varkenshouders. Het programma is specifiek ontworpen om de longgezondheid van uw varkens op een gestandaardiseerde manier te beoordelen.

Na afloop van het onderzoek ontvangt u een rapport met de resultaten. In het rapport vindt u ook een anonieme benchmarking met andere bedrijven. Indien nodig worden adviezen geformuleerd om de longgezondheid te verbeteren.

Met herhaalde onderzoeken kan men de ontwikkelingen in de loop van de tijd opvolgen en de effectiviteit van preventieve maatregelen, zoals vaccinaties, evalueren.

De longen worden beoordeeld door getrainde beoordelaars. De resultaten worden vastgelegd in een app en vervolgens geanalyseerd.

 

Afwijkende longmonsters worden naar een laboratorium gestuurd voor verder onderzoek naar de belangrijkste veroorzakers van luchtwegaandoeningen zoals APP, M. hyo, griepvirus, PRRSv en PCV2.

1.    Fano et al. Proceedings AASV Annual Meeting, 2022.
2.    Kroeger et al. Proceedings AASV Annual Meeting, 2025.
3.    Chae (2016). The Veterinary Journal 212: 1–6.
4.    Alarcon et al. (2013). Preventive Veterinary Medicine 110: 88– 102.
5.    Sibila et al. (2021). Pathogens 10, 1016.
6.    Bonckaert et al. (2019). Proceedings of the 11h ESPHM conference, Utrecht.
7.    De Jonghe et al. (2025). Proceedings of the 16h ESPHM conference, Bern.
8.    Wei et al., Virus Evolution, Volume 5, Issue 2, July 2019, vez026 
9.    Ouyang et al. Microbiol Spectr. 2023 Jan 31;11(2):e0380522 

Het Ceva Lung Program geeft antwoord.

Mycoplasma bacteriën, Circovirussen en andere ziekteverwekkers vormen een bedreiging voor de longgezondheid van uw varkens. Het Ceva Lung Program registreert de resultaten van longonderzoek in het slachthuis en levert objectieve meetresultaten voor een gerichte besluitvorming.

Meer dan 500 Nederlandse varkensbedrijven maakten al gebruik van het Ceva Lung Program om de longgezondheid van hun vleesvarkens in kaart te brengen.

Meer onderwerpen

Hoesten of niezen de jonge biggen? Denk aan griep!

Lees verder

Luchtwegproblemen bij vleesvarkens: impact op karkasgewicht en vleeskwaliteit

Lees verder

Spanje stoot Duitsland van troon als grootste afnemer van Nederlandse biggen

Lees verder